Giữa thời đại công nghệ số đang bùng nổ, “chuyển đổi số” đã khẳng định vị thế là một xu thế tất yếu, thấm sâu vào mọi khía cạnh của đời sống kinh tế – xã hội, qua đó từng bước tái định hình cách con người sinh hoạt, làm việc và kiến tạo tương lai. Ngành du lịch – một trong những trụ cột tăng trưởng kinh tế toàn cầu cũng như tại Việt Nam – đang chuyển mình mạnh mẽ, chủ động nắm bắt làn sóng công nghệ để tạo ra những bước tiến đột phá. Đặc biệt, sau những biến động sâu rộng do đại dịch COVID-19, việc ứng dụng công nghệ không chỉ là một lựa chọn mang tính thích nghi, mà còn là đòn bẩy chiến lược thúc đẩy quá trình phục hồi và hướng tới phát triển bền vững.
Vậy, khi nói về chuyển đổi số ngành du lịch, thực chất chúng ta đang khám phá những điều gì? Bài viết sau đây sẽ cùng bạn đọc khám phá sâu hơn bức tranh chuyển đổi số trong hoạt động du lịch hiện nay, đồng thời làm rõ những yêu cầu cấp thiết đối với công tác đào tạo nhân lực, nhằm đáp ứng hiệu quả xu thế tất yếu này.
Chuyển đổi số ngành du lịch là gì?
Chuyển đổi số trong lĩnh vực du lịch là quá trình hiện đại hóa toàn diện, thay thế các phương thức kinh doanh và tiếp thị truyền thống bằng công nghệ số tiên tiến. Không chỉ nâng cấp cách vận hành nội bộ, quá trình này còn góp phần đổi mới phương thức cung cấp dịch vụ, nâng cao trải nghiệm du khách và tối ưu hóa quản trị thông tin.

Các công nghệ thiết yếu trong chuyển đổi số ngành du lịch:
- Trí tuệ nhân tạo (AI): Hỗ trợ phân tích hành vi người dùng, dự đoán nhu cầu và cá nhân hóa trải nghiệm. Chatbot AI hoạt động 24/7, gợi ý điểm đến, khách sạn và lịch trình phù hợp, từ đó gia tăng mức độ hài lòng và tỷ lệ chuyển đổi.
- Dữ liệu lớn (Big Data): Cho phép doanh nghiệp thu thập và xử lý lượng dữ liệu khổng lồ từ tìm kiếm, đánh giá và mạng xã hội. Nhờ đó, doanh nghiệp nắm bắt xu hướng tiêu dùng, dự báo nhu cầu và điều chỉnh chiến lược tiếp thị hiệu quả hơn.
- Internet vạn vật (IoT): Kết nối các thiết bị tại khách sạn, sân bay, phương tiện vận chuyển… giúp tự động hóa nhiều khâu như nhận phòng, điều khiển thiết bị từ xa, định vị hành lý, hỗ trợ điều hướng trong không gian đông đúc.
- Thanh toán số (E-payment): Các hình thức như ví điện tử, QR code, thẻ tín dụng hoặc tiền mã hóa mang đến sự linh hoạt, an toàn và tiện lợi cho du khách khi giao dịch.
- Thực tế ảo (VR) & tăng cường (AR): Cho phép du khách “trải nghiệm trước” điểm đến hoặc dịch vụ một cách trực quan và sống động, từ đó đưa ra quyết định đặt tour hay lưu trú chính xác hơn.
Lợi ích của chuyển đổi số đối với doanh nghiệp du lịch
Những lợi ích nổi bật mà chuyển đổi số mang lại cho các doanh nghiệp trong ngành du lịch như:
- Ra quyết định hiệu quả hơn: Việc tích hợp dữ liệu số giúp doanh nghiệp theo dõi hiệu suất, thấu hiểu khách hàng và đưa ra chiến lược chính xác, nhanh chóng.
- Tăng sức cạnh tranh: Trong thời đại số, đổi mới và ứng dụng công nghệ là điều kiện tiên quyết để doanh nghiệp thích nghi, phát triển và giữ chân khách hàng.
- Cá nhân hóa dịch vụ: Nhờ phân tích dữ liệu, doanh nghiệp có thể hiểu rõ từng khách hàng và đưa ra sản phẩm phù hợp với sở thích, từ đó tăng độ trung thành và doanh thu.
- Tối ưu sự phối hợp nội bộ: Các công cụ quản lý trực tuyến hỗ trợ nhân sự giữa các phòng ban làm việc hiệu quả, chia sẻ thông tin nhanh chóng, từ đó tăng tính kết nối và giảm lỗi trong quy trình.
- Nâng cao năng suất, tiết kiệm chi phí: Tự động hóa các công việc lặp lại như xử lý đơn hàng, quản lý nhân sự hay lập báo cáo giúp giảm tải cho nhân viên, đồng thời tiết kiệm chi phí vận hành và tập trung nguồn lực cho các hoạt động cốt lõi.
Xu hướng chuyển đổi số ngành du lịch Việt Nam
Với sự dẫn dắt của các chính sách chiến lược từ Chính phủ cùng sự chủ động của các địa phương và doanh nghiệp, ngành du lịch Việt Nam đang từng bước hình thành một hệ sinh thái du lịch số hiện đại, thông minh và bền vững.
Khung pháp lý và chính sách
Chính phủ Việt Nam đã đưa ra nhiều chính sách và quyết định để thúc đẩy chuyển đổi số trong ngành du lịch:
- Quyết định số 749/QĐ-TTg ngày 3/6/2020 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 (Nguồn: Chính phủ Việt Nam).
- Quyết định số 1671/QĐ-TTg ngày 30/11/2018 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án tổng thể ứng dụng công nghệ thông tin trong lĩnh vực du lịch giai đoạn 2018-2020, định hướng đến năm 2025 (Nguồn: Thư Viện Pháp Luật).
- Quyết định số 2292/QĐ-BVHTTDL ngày 13/8/2021 của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ban hành Chương trình hành động phát triển du lịch giai đoạn 2021- 2025 (Nguồn: Thư Viện Pháp Luật).
- Quyết định số 411/QĐ-TTg ngày 31/3/2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược quốc gia phát triển kinh tế số và xã hội số đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 (Nguồn: Thư Viện Pháp Luật).
- Quyết định số 3611/QĐ-BVHTTDL ngày 31/12/2021 của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phê duyệt Chương trình Chuyển đổi số của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 (Nguồn: Thư Viện Pháp Luật).
- Quyết định số 172/QĐ-BVHTTDL ngày 25/1/2022 của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ban hành Kế hoạch phát triển du lịch số giai đoạn 2021-2025 (Nguồn: Thư Viện Pháp Luật).
- Quyết định số 186/QĐ-BTTTT ngày 11/02/2022 của Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông phê duyệt Chương trình thúc đẩy phát triển và sử dụng các nền tảng số quốc gia phục vụ chuyển đổi số, phát triển chính phủ số, kinh tế số, xã hội số (Nguồn: Thư Viện Pháp Luật).
- Quyết định số 949/QĐ-BVHTTDL ngày 22/4/2022 của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ban hành Kế hoạch chuyển đổi số của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch năm 2022 (Nguồn: Thư Viện Pháp Luật).
Các chính sách này định hướng vào việc xây dựng hệ sinh thái chuyển đổi số du lịch thống nhất trên toàn quốc, kết nối các hệ thống thông tin giữa cơ quan quản lý nhà nước, các địa phương và doanh nghiệp.
Các địa phương bứt phá với công nghệ
- TP. Hồ Chí Minh: ứng dụng công nghệ 3D, bản đồ tương tác 360°, cổng thông tin du lịch 1022, tích hợp sản phẩm trên sàn thương mại điện tử.

- Hà Nội: triển khai bản đồ du lịch số, ứng dụng đa nền tảng, thuyết minh tự động tại di tích, fanpage tương tác như “Không gian văn hóa Quốc Tử Giám xưa”.

- Huế: tiên phong với “Hộ chiếu du lịch Huế” cả bản giấy và app, tích hợp GPS, bản đồ định vị, ứng dụng AR/VR và 3D mapping.

Rào cản trong quá trình chuyển đổi số ngành du lịch
Mặc dù đã có nhiều tiến bộ, quá trình chuyển đổi số trong ngành du lịch Việt Nam vẫn đối mặt với nhiều thách thức:
- Thiếu sự đồng bộ về dữ liệu: Hiện có rất nhiều phần mềm độc lập được phát triển bởi các doanh nghiệp khác nhau, tạo thành một “ma trận” sản phẩm thiếu tính liên kết dữ liệu và kết nối giữa các nền tảng.
- Hạn chế về nguồn nhân lực: Nhiều doanh nghiệp du lịch, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ và vừa, còn thiếu nhân lực có kỹ năng số và hiểu biết về chuyển đổi số.
- Thách thức về tài chính: Đầu tư vào công nghệ số đòi hỏi chi phí lớn, trong khi nhiều doanh nghiệp du lịch vẫn đang phục hồi sau ảnh hưởng của đại dịch COVID-19.
- Khó khăn trong quản lý thông tin: Các doanh nghiệp vẫn sử dụng nhiều phương pháp truyền thống, dẫn đến thông tin khách hàng bị lỗi, chậm trễ và không được cập nhật kịp thời.
- Chưa áp dụng hiệu quả các giải pháp kỹ thuật số: Nhiều doanh nghiệp du lịch chưa tận dụng tối đa các công nghệ số để cá nhân hóa và nâng cao trải nghiệm khách hàng.
Lời kết
Chuyển đổi số là bước ngoặt vừa mở ra cơ hội đột phá, vừa đặt ra bài toán thách thức cho ngành du lịch Việt Nam. Nhưng với tầm nhìn chiến lược và sự đầu tư bài bản, Việt Nam hoàn toàn có thể vươn mình thành điểm đến thông minh, hấp dẫn và bền vững trên bản đồ du lịch toàn cầu.
Hiện thực hóa tầm nhìn đó, nhiều doanh nghiệp du lịch đã tiên phong đầu tư, và Bình Minh & The Lotus là một ví dụ điển hình. Dự án nghỉ dưỡng này đi đầu trong việc ứng dụng các giải pháp công nghệ số toàn diện, từ hệ thống quản lý vận hành thông minh, ứng dụng di động cá nhân hóa trải nghiệm cho du khách, đến các công nghệ xanh hỗ trợ giám sát và tối ưu hóa việc sử dụng tài nguyên. Những đổi mới công nghệ này không chỉ mang đến những trải nghiệm du lịch đẳng cấp, nâng cao sự tiện nghi và tương tác cho khách hàng, mà còn là nền tảng vững chắc để dự án thực hiện cam kết bảo vệ và tái tạo môi trường tự nhiên. Hy vọng bài viết đã mang đến cho bạn góc nhìn rõ ràng hơn về khái niệm chuyển đổi số và lý do vì sao doanh nghiệp cần nắm bắt xu hướng tất yếu này trong kỷ nguyên 4.0.
Bài viết liên quan
Chuyển đổi số trong du lịch: Giải pháp cá nhân hóa trải nghiệm khách hàng
Phát triển bất động sản xanh: Chính sách hỗ trợ tạo “cú huých” cho thị trường




